Navid Ganji

یس ایز مر به روایتی دیگر… !

 

تابستان گذشته بود که در پی انتشار ترجمه پارسی کتاب یس ایز مر توسط مهندسین مشاور روند هماهنگ [L] به سرپرستی مهندس علی حمیدی مقدم ، به گفتگو با ایشان پرداختم . که بخشی از گفتمان ما را میتوانید در پایین ملاحظه بفرمایید.
البته این گفتمان در دومین شماره فصلنامه آنلاین مهراز نیز انتشار یافته است.

در پی انتشار ترجمه یکی از متفاوت ترین کتاب های معماری در جهان توسط دپارتمان پژوهشی شرکت مهندسین مشاور روند هماهنگ [L] به سراغ بنیانگذار و بانی اصلی این اتفاق نوین رفتیم تا اندکی بیشتر درباره این کتاب متفاوت بدانیم.
(کتاب نامبرده با نام یِس ایز مُر به تالیف شرکت معماری BIG می باشد و در بیش از 11 کشور دنیا نیز ترجمه و منتشر شده است.)

مهندس علی حمیدی مقدم موسس شرکت مهندسین مشاور روند هماهنگ[L] خود را اینچنین معرفی میکند :
(ایشان فوق لیسانس معماری و شهرسازی از دانشگاه ازاد اسلامی هستند )

من در سال 1383 شرکت لینک و در سال 1386 شرکت روند هماهنگ را تاسیس کردم که دو دفتر متفاوت با اهداف مشترک هستند. (لینک مبانی نظری است مبتنی بر جهانبینی من که ریشه در اصول ریاضی و قوانین جهان هستی دارد )

از پروژه های معماری و شهرسازی مهندس علی حمیدی مقدم میتوان به یکی از اثرگذار ترین اثر هایشان که مجتمع مسکونی است در کشور پرو اشاره کرد که توانسته است با وجود همه پیچیدگی های قوانین شهرسازی در انجا، یک نوع تیپولوژی مبتکرانه را ایجاد کند و در محیط اطراف خود نیز اثر شگرفی بگذارد و یا پروژه ای در نیوکاسل انگلیس که نوار ساحلی است به طول 1.5 کیلومتر که نوعی فرهنگ سازی را درآن منطقه منجر شده است.

در ایران نیز میتوان به پروژه های بسیاری از ایشان همچون مرکز تحقیقات مخابرات ایران که عنوان امروزی آن پژوهشکده ملی فضای مجازی است وساختمان پارک علمی فناوری همدان و پروژه هتل 5 ستاره و مرکز تجاری در مشهد که با مشارکت با شرکت BIG طراحی شده اشاره کرد.

ایشان در پاسخ به اینکه شرکت مهندسین مشاور روند هماهنگ [L] چه نیازی را برای داشتن دپارتمان پژوهشی احساس میکرد پاسخ دادند :

این دفتر معماری مبانی معماری هایش را خودش تولید می کند پس می بایست بعنوان بخش مستقل و در ارتباط با پروژه ها فعالیت کند . اما در کنار این جریان ما می خواستیم کتابی از آثار خودمان منتشر کنیم که چون در ایران تجربه چاپ یک کتاب فاخر یک دفتر معماری وجود ندارد و هیچ ناشر تخصصی هم هنوز چنین کاری نکرده از جایگاه نیازمند خود را به جایگاه متولی و تولید کننده این کار تغییر دادیم و برای شروع کتاب یِس ایز مُر را منطبق با استاندارد های جهانی و قابل رقابت بین المللی ترجمه و منتشر کردیم .

چرا کتاب یس ایزمُر را ترجمه و منتشر کردید؟

شرکت مهندسین مشاور روند هماهنگ[L] چندین سال است که با شرکت مشهور جهانی BIG رابطه کاری دارد و تفاهم نامه همکاری مابین دو شرکت وجود دارد ، از این رو ما با توجه به ارتباطاتمان و وجود این امکان که بتوانیم برای اولین بار در ایران کتابی را با رعایت همه مقررات بین المللی و حق کپی رایت منتشر کنیم ؛ شروع به ترجمه این کتاب کردیم.
ایشان یکی از دلایل اصلی ترجمه این کتاب را وجود تفکر های موازی در آن دیدند که بتوان از میان آنها آزادانه انتخاب کرد که در پی آن مخاطب اصلی این کتاب را قشر دانشجویان دیدند و در این مورد افزودند که :
سالها تجربه من در جامعه دانشگاهی و آموزش معین میکند که کتاب یس ایز مُر به دلیل وجود روش خاص فکری یک دفتر معماری و نشان دادن پشت صحنه های معماری ، به عنوان یکی از مفید ترین کتاب ها در این عرصه برای دانشجویان معماری مطرح خواهد شد.
( البته کتاب یس ایزمُرجزو معدود کتبی است در ایران که با رعایت کامل حق کپی رایت و در اختیار گرفتن امتیاز ترجمه ونشر، منتشر شده است.)

اگر ممکن است درباره کتاب یس ایزمُرکمی برای ما صحبت کنید :
(درباره موضوع و کاربرد و..)

کتاب یس ایزمُر القا کننده نوعی روش فکری است که مورد بحث جوامع معماری است با این تفاوت که پشت صحنه ها و روش های رسیدن به آن را با روشی نو بیان می کند و نکته ای که قابل توجه است در اختیار گذاشتن تجربیات یک شرکت معماری مشهور جهانی است که کاملا صادقانه صورت گرفته و توانسته روش فکری نوینی در عرصه ایجاد یک طرح معماری را بیان و بطور قطع شرکت BIG تابوی مخفی نگاه داشتن روش های ایجاد طرح و مسائل کاری را در معماری از بین برده است ؛ شرکت BIG مسائل بسیار مهم پشت پرده شرکت خود را از قبیل رابطه های کاری , توافق ها و.. را در کتاب یس ایزمُر آشکار کرده است .

مهندس حمیدی مقدم در این باره افزودند که دانشجوی معماری زمانی که وارد دفاتر معماری میشود بر خلاف تفکر خود در پیش از این ، بسیاری از مسائلی که در این عرصه وجود دارد را به خوبی نمی شناسند از طرفی یک دفتر معماری قبل از کار معماری کردن باید در بعد کلان طراحی استراتژی کند و این موضوع معمار را به عنوان استراتژیست مطرح میکند که این موضوع را به خوبی می توان در کتاب یس ایز مُر پیگیری کرد .

مسئله من برای انتشار چنین کتابی به هیچ وجه ارائه اثار دفتر BIG نبوده است چرا که این آثار را در سایت این دفتر هم می توان دید، ولو آنکه روش های فکری من و یا دفتر روند هماهنگ[L] با روش های فکری دفترBIG نیز متفاوت است .
اما درمورد مسئله عمومی این کتاب اگر بخواهیم به چند نکته توجه کنیم، برای مخاطبان این کتاب بسیار موثر خواهد بود، میتوان ارائه پشت پرده های معماری را مثال زد که امروزه برای دانشجویان معماری و به خصوص در ایران یک مقوله فوق العاده مهم به حساب می آید و یا آنکه جایگاه یک معمار به عنوان یک استراتژیست باید کجا باشدواصولا چه رفتاری به عنوان یک استراتژیست باید داشته باشد و نوع نگاهی که این کتاب به شهر دارد بسیار حائز اهمیت است چرا که به ما آموزش میدهد که در وهله اول شهر را همانگونه که هست بپذیریم (پذیرش اکنون شهر )و با وجود مسائل و قوانین محدود شهرسازی به ارائه طرحی کاربردی و نوین بپردازیم و برای گسترش آن برنامه ایجاد کنیم.

ایشان همچنین یس ایزمُررا به گونه ای نقد جریان و روش شرکت های بزرگی چون oma دانستند؛نقدی که توانسته دو جریان فکری را موازی با هم بیان کند ؛ چرا که اقای اینگلس ؛ بنیان گذار شرکت BIG پس از فعالیت در شرکت oma دفتر خود را تاسیس کرد و با فهم مبانی فکری oma به ایجاد روشی موازی در زمینه معماری پرداخت که آن را در یس ایزمُر ارائه کرد که میتوان آن را با تفسیر دیگری از اثر بعنوان نقد بررسی کرد .

مهندس حمیدی مقدم در جواب آنکه چرا پس از ترجمه کتاب ؛ عنوان انگلیسی آن ترجمه نشد و به طور کلی ماهیت عنوان آن چیست ، اینگونه پاسخ دادند که عنوان این کتاب بازتاب روش فکری ناشر و محتویات کتاب است و من , آن را به عنوان یک روش فکری پذیرفته ام که هر گونه ترجمه آن عنوان منجر به تغییر ماهیت شعار دفتر BIG میشد اصلاً در این نشر استراتژی ما ترجمه همه چیز نبوده ، زیرا گاهی با ترجمه یک کلمه یا جمله آن را تحقیر میکنیم و ارزش آن را از بین می بریم که این موضوع درباره یس ایزمُر نیز صدق میکند , چرا که یس ایز مُر نشان دهنده یک جریان فکری است که ما با ترجمه آن، آن جریان را به انحراف می کشیم.

در راه ترجمه این کتاب به چه مشکلاتی برخوردید؟

در وهله اول ما برای شروع ترجمه این کتاب به کتابخانه ملی مراجعه کردیم تا مراحل قانونی آن را طی کنیم و از آنجا که با توجه به مختصات بین المللی شرکت روند هماهنگ[L] و تفاهم نامه ای که با شرکت BIG امضا کرده بودیم ملزم به رعایت آن شرایطی بودیم که مابین دو شرکت منعقد شده بود، اما از طرفی دیگر قوانین کشور ما با قوانین بین المللی و مفاد تفاهم نامه ما با شرکت BIG مغایرت هایی داشت که زحمت بسیاری برای ما در طول انجام مراحل قانونی ایجاد کرد که البته این نکته قابل تامل است که در طول انجام این مراحل ، بسیاری از مسئولین از اینکه ما برای ترجمه کتاب مورد نظرمان حق امتیاز را از ناشر اصلی دریافت کرده بودیم ابراز شگفتی می کردند .

مسئله بعد در نشر وترجمه این کتاب ,آن بود که دپارتمان پژوهشی شرکت مهندسین مشاور روند هماهنگ [L] تجربه ترجمه کتاب نداشت و به همین دلیل برای اینکار از مشاوران بسیاری مشاوره گرفتیم ، اما نکته جالبی که در اینجا وجود داشت ؛ آن بود که خود ما بهتر از هر کس دیگری توانستیم این روند را به پیش ببریم وآن به دلیل آشنایی ما با روند فکری ناشر بود .
وی افزود ؛ برای ما بسیار مهم بود که کتاب و روش انتقال مفاهیم آن به صورت دست نخورده و کاملا مطابق با اصل آن باشد ازطرف دیگر روش ارائه کتاب کمیک استریپ بوده است که آنچه در این مورد در فرهنگ ما ایرانیان جا افتاده است بسیار متفاوت از مفهوم ان در غرب است ؛ از این رو باید به گونه ای با فرهنگ ایرانی نیز نحوه ارائه آن را تطابق می دادیم به علاوه آنکه آن را برای مخاطب ایرانی جالب توجه کنیم که این به خودی خود یکی از سخت ترین بخش های ترجمه بود؛ و همینطور مراحل چاپ و صحافی و … آن با وجود کیفیت بسیار بالا نیز مطرح بود؛ از این رو این کتاب در طول 2 سال و 6 ماه ؛ 4 تا 5 بار به طور کامل ترجمه شد تا بتوانیم محصولی با رعایت همه موازین فوق را ارائه دهیم.

بازخورد کتاب یس ایزمُر را چگونه می بینید ؟
بازخورد این کتاب را میتوان در چند سطح بررسی کرد؛ د رمورد شرکت BIG آنها کتاب را کاملاً مورد بررسی کردند و ترجمه آن که به بهترین گونه صورت گرفته بود را ستایش کردند و در سایت رسمی خود اعلامیه ای مبنی بر ترجمه این کتاب به فارسی و تشکر ازمن و شرکت مهندسین مشاور روند هماهنگ [L] منتشر کردند و تا همین امروز ایمیل های بسیار از آنها برای تشکر دریافت می کنم ؛ نکته جالب آن است که شرکت BIG از این موضوع به عنوان مبنایی برای فعالیت های بسیار مهمتری با همکاری شرکت مهندسین مشاور روند هماهنگ [L] استفاده کرده است .

و اما در مورد بازخورد ان در اجتماع , میتوانم به برخورد معماران و اهالی سرشناس هنر اشاره کنم که این کتاب برایشان بسیار مورد توجه بود ؛ همانندآقایان شیردل و آیدین آغداشلو و … که وجهه بین المللی دارند ؛ در جلسه رونمایی این کتاب باعث شد نوعی روش جدید برای دیالوگ مشترک بین اهالی هنر و معماری که شاید قبل ازآن اهمیت چندانی به دیالوگ با یکدیگر نمی دادند ایجاد شود که در جلسه ای که برای معرفی این کتاب داشتیم به عنوان ” تجربه مشترک ثبت و ثبت تجربه مشترک ” مطرح شد و آن جلسه به یک رویداد فرهنگی تبدیل شد و ارتباطی که این کتاب با اهالی سینما ؛ نقاشی و .. برقرار کرد خود موفقیت و بازخورد مثبتش را نشان می دهد

پیام بگذارید